سرویس جهان مشرق- علی عبدالله صالح که چند دهه به عنوان رئیس‌جمهور و حتی بعد از آن بر مقدرات سیاسی یمن تأثیرگذار بود، در حین خروج از صنعا کشته شد. این خبر ناگهانی بازتاب فراوانی در رسانه‌های لاتین داشت که برخی علاوه بر نقل خبر، دیدگاه اولیه خود در این مورد را نیز منتشر کرده‌اند. در این گزارش قصد داریم بازتاب کشته‌شدن وی در رسانه‌های انگلیسی‌زبان را مرور کنیم.
فرانس ۲۴ کشته‌شدن علی عبدالله صالح را انتقام «شورشیان» حوثی از وی دانست و نوشت وی که روزی با هدف «استفاده از قدرت آنها برای بازگشت به قدرت» هم‌پیمان حوثی‌ها در برابر سعودی شده بود، با تغییر جهت در زمانی که کنترل صنعا در دست انصارالله افتاده بود، به سرنوشتی دچار شد که بیش از هر چیز، همه را به یاد سرنوشت قذافی انداخت. فرانس ۲۴ نوشت مقامات انصارالله، علی عبدالله صالح را «خائن» می‌دانند و در تأیید آن ادامه داد عربستان تلاش می‌کرد با حمایت از علی‌عبدالله صالح، جای پایی در صنعا برای خود دست و پا کند. به نظر تحلیلگر فرانس 24 با این اوضاع، جبهه وابستگان به علی عبدالله صالح کاملاً به هم ریخته و حداقل در روزهای اولیه، قدرت انصارالله تقویت می‌شود، کمااینکه بلافاصله پس از مرگ وی نیز بخش‌هایی از صنعا که در اختیار نیروهایش بود، به حوثی‌ها واگذار شد.
تلگراف با اشاره به مرگ وی، آن را نتیجه «تغییر جبهه» در روزهای اخیر دانست و نوشت هم نیروهای علی عبدالله صالح در روزهای اخیر با نیروهای حوثی در صنعا درگیر شده بودند و هم وی حمایت خود از سعودی‌ها را رسانه‌ای کرده بود. تلگراف به سخنان عبدالمالک حوثی اشاره کرد که در سخنرانی خود پس از مرگ صالح گفت:«امروز روز مرگ توطئه خیانت است.». به نظر تحلیلگر تلگراف، حمایت از علی عبدالله صالح بواسطه فرزن وی، روشی بود که بن سلمان برای خروج از «بن‌بست نامیدکننده‌ای» که در جنگ یمن بدان دچار شده است، پی گرفت و ادامه داد عربستان به دلیل محاصره مردم یمن و بمباران این کشور که به بهانه مبارزه با حوثی‌ها انجام می‌شود و مانع از خدمات بشردوستانه و فعالیت‌های هلال احمر شده است، به شدت مورد انتقاد مجامع بین‌المللی قرار دارد.
نیویورک تایمز مرگ وی را نتیجه آشوبی دانست که به سال‌های حکومت خودش برمی‌گردد زیرا وی در این سال‌ها علاقه چندانی به مبارزه با فساد نداشت، نهادهای پایداری ایجاد نکرد و به جمع‌آوری منافع برای خود و نزدیکانش مشغول بود، بنابر این به سرنوشتی دچار شد که صدام و قذافی به آن دچار شدند و از آنچه خود در مورد دوران حکومتش گفته بود یعنی «رقص روی سر مارها» نجات نیافت. این روزنامه به نقل از سفیر سابق واشینگتن در یمن نوشته است اگر چه در سال‌هایی از حکومت وی یمن دارای ثبات بود، اما شخص وی به شدت «غیرقابل اعتماد» و حیله‌گر بود، و «ده‌ها میلیارد دلار را سرقت کرد».
رویترز که به نظر می‌رسد اصلاً از قدرت‌گرفتن حوثی‌ها در در روزهای اخیر خشنود نیست، یک خبر کامل را به دعوت پسر صالح برای «انتقام قتل پدرش از گروه متحد با ایران» اختصاص داد. این خبرگزاری نوشت «گفته شده که وی گفته» تا آخرین حوثی را از یمن بیرون نکند، از پای نخواهد نشست. رویترز اوضاع یمن را پیچیده‌تر از گذشته توصیف کرد و با اشاره به اهمیت موضع‌گیری وفاداران به علی عبدالله صالح در این روزها، تلویحاً از آنها خواست راه وی را در پیمان‌شکنی علیه حوثی‌ها ادامه دهند. این خبرگزاری برای اینکه در چنین اوضاعی وفاداران به صالح روحیه خود را نبازند، نوشت «صالح حامیان زیادی در یمن دارد، از جمله افسران ارتش و رهبران قبایل مسلح که روزی تحت فرمان وی بودند. بنابر این حامیان وی هنوز هم می‌توانند بر سرنوشت جنگ اثرگذار باشند». رویترز معمولاً برای یک نقل قول غیرموثق، یک خبر کامل را اختصاص نمی‌دهد و این پرداخت مفصل با درج تصاویری که انگیزه قتل و باور به قدرتمندی را در هواداران صالح تقویت می‌کند، نشان می‌دهد این خبرگزاری حاضر است برای عدم تثبیت اوضاع در یمن به نفع انصارالله به هر کاری دست زند.
ان‌بی‌سی با اشاره به اینکه وی «ده‌ها میلیون دلار» از آمریکا برای قبایل و گروه‌های مسلحِ تحت فرمانش دریافت می‌کرده و مهره اصلی آمریکا در یمن بوده است، نوشت علی عبدالله صالح در بمباران مواضع القاعده در یمن در دهه گذشته میلادی از سوی سیا همکاری کرد، با اینکه «شهروندان غیرنظامیِ بسیاری در این بمباران‌ها کشته شدند». ان‌بی‌سی ادامه داد جنگ کنونی و بحرانی که به مرگ دست‌کم 10 هزار تن و آوارگی دست‌کم 2 میلیون نفر انجامیده است و بسیاری از کشورهای حاشیه خلیج فارس را به دلیل دشمنی‌شان با ایران به مداخله در یمن سوق داد، به نوعی نتیجه اقدامات علی عبدالله صالح بود، زیرا او که خود روزگاری یمن جنوبی و شمالی را با زور متحد کرد، با شیوه حکمرانی خود «به سوق‌دادن آن به سمت فروپاشی کمک کرد».
راشاتودی نوشت اگر چه وی دیرتر از قذافی کشته شد، اگر چه مثل مبارک به زندان نیافتاد و اگر چه مانند بن علی تبعید نشد، اما تاریخ از او به عنوان یکی از چهاردیکتاتور سنگون‌شده در بهار عربی یاد خواهد کرد زیرا بالاخره به سرنوشت آنها دچار شد و قدرت را تحویل داد. تحلیلگر راشاتودی نوشته علی عبدالله صالح در سال 2012 صرفاً به صورت نمایشی صندلی ریاست‌جمهوری را ترک کرد و هیچ‌گاه قدرت را تحویل نداده بود. راشاتودی ادامه داد است وی از دهه گذشته میلادی با آمریکا در «مبارزه با ترور» متحد شد، اتحادی که از اتحاد هیتلر و استالین پیش از جنگ جهانی دوم هم شومتر بود. دومین اتحادش با حوثی‌ها نیز مانند «ازدواجی در جهنم» نامبارک بود زیرا او قبل از این بارها با آنها جنگیده و 6 بار شکست خورده بود و بالاخره چندی پیش نیز از آنها جدا شد زیرا اگر چه ابتدا توانستند ثبات را در مناطقی از کشور یمن در میانه جنگ با عربستان برقرار کنند، اما اکنون دیگر تعامل آنها بیشتر به تنش در مناطق تحت کنترل‌شان انجامیده بود.
گاردین نحوه مرگ وی را این‌گونه تشریح کرد که وی در حال خروج از صنعا به سمت زادگاهش بود که با 20 خودروی مسلح از حوثی‌ها تعقیب شد و آنها توانستند با شلیک گلوله و راکت، خودروی وی را متوقف کرده و وی را به همراه تعدادی از همراهانش به قتل برسانند. گاردین ادامه داد در ساعاتی قبل از کشته‌شدن وی، نیروهای حوثی مناطقی از صنعا از جمله خانه وی را تصرف کرده بودند و جنگنده‌های عربستان نیز مناطق حوثی‌ها از جمله اطراف فرودگاه و خود وزارت کشور را بمباران کردند. گاردین احتمال داده است با توجه به این شکست در کنترل پایتخت و بی‌نتیجه‌ماندن طرح اتحاد عربستان با صالح، ریاض ممکن است در روزهای آتی «برای عقب‌نشاندن نفوذ ایران در یمن، واکنش عصبی» نشان دهد.
واشنگیتن‌پست صالح را «متحد دیروز ایالات متحده» خواند که هنوز حتی پس از گذشت 6 سال از استعفایش «در پشت صحنه، صحنه‌گردانی می‌کرد». واشینگتن‌پست نه از جانب خود، بلکه «به زعم عربستان» حوثی‌ها را نیروی نیابتی ایران خوانده که اتحاد صالح با آنها دوام نیاورد. تحلیلگر واشینگتن‌پست نوشت اگر چه چنین جدایی اجتناب‌ناپذیر می‌نمود، اما بیش از همه نتیجه تلاش‌های امارات متحده عربی و عربستان سعودی برای راضی‌کردن صالح به دشمنی با حوثی‌ها بود. این روزنامه اوضاع کنونی را پیچیده‌تر از گذشته ارزیابی کرد، به ویژه برای جبهه سعودی که نه راهبرد نظامی مشخصی دارد، نه توانسته در این سال‌ها مانع از شلیک موشک‌های بالستیک انصارالله شود و نه توانسته قلمروهایی از شمال و مرکز یمن را که در اختیار حوثی‌ها است، تصرف کند و این‌همه در حالی است که بمباران‌های ائتلاف عربستان، هزاران یمنی غیرنظامی را به کام مرگ فرستاده است.
۱۵:۳۵ - ۱۳۹۶/۰۹/۱۴
